Het beheer en onderhoud van de openbare ruimte is een van de kerntaken van onze gemeente. Een functionele en goed onderhouden buitenruimte draagt bij aan het welzijn en de veiligheid van de bevolking en is daarnaast van groot economisch belang.
Inzicht in en een visie op de openbare ruimte is onmisbaar voor het beheer ervan. Actuele gegevens over het areaal en de kwaliteit zijn de basis voor dat inzicht. De kaders voor de aanleg en het onderhoud van de openbare ruimte zijn voor West Betuwe vastgelegd in de zogenoemde Koepelnota openbare ruimte. Deze nota overkoepelt alle afzonderlijke beleid- en beheerplannen en wordt eens in de vijf jaar geactualiseerd. Er staan niet alleen kwaliteitsuitgangspunten in, maar ook de kaders voor bijvoorbeeld duurzaamheid en bewonersparticipatie. De Nota is door de raad op 25 juni 2019 vastgesteld en liep t/m 2023. Met de komst van de omgevingsvisie is momenteel geen urgentie meer, om een nieuwe Koepelnota op te stellen. Kaders voor actualisaties van beleids-/beheerplannen komen voort uit de omgevingsvisie.
Op basis van de Koepelnota stellen we beleid- en beheerplannen op of actualiseren deze. In de afgelopen vier jaar zijn dat geweest: het gemeentelijk Water en rioleringsbeleidsplan (WRP), het Beleid- en beheerplan begraafplaatsen (beiden in 2019), het Beleid- en beheerplan wegen en het groenbeleidsplan (beiden in 2020) en het Beleid- en beheerplan watergangen plus het Beleid- en beheerplan gebouwen (beiden in 2021). En in 2023 het beleidsplan Licht in de openbare ruimte. De overige beheerplannen (civiele kunstwerken, schoonhouden verhardingen en gladheidsbestrijding) zullen in de komende twee à drie jaar een harmonisatieslag ondergaan. Tot die tijd hanteren we de uitvoeringsprogramma’s van de verschillende beheerdisciplines, op basis van de huidige beheerplannen van de drie voormalige gemeenten.
Het actueel beleidskader, het areaal, het bestede budget en de uitgevoerde maatregelen over 2023 zijn in het overzicht per beheerplan op hoofdlijnen weergegeven. Wat de maatregelen betreft zijn alleen de bijzondere of grotere maatregelen genoemd, tenzij die voornamelijk uit jaarlijks terugkerend cyclisch onderhoud bestaan.
Een ontwikkeling die in 2023 is doorgezet, is de invoering van assetmanagement in de openbare ruimte. Een ontwikkeling die ook landelijk steeds breder is waar te nemen. Bij gemeenten, maar ook andere overheidsinstellingen. Een asset is een beheerdiscipline, zoals wegen, of groen. Met assetmanagement werk je zo integraal mogelijk in de openbare ruimte, met participatie van stakeholders. Dat is op zich niet nieuw en volgens dit principe werken we al zo veel als mogelijk (zie bijv. het project oud-Asperen). Wat wel nieuw is, is dat keuzes over de inzet van assets/middelen steeds meer gebaseerd worden op basis van de mate waarin ze bijdragen aan de (maatschappelijke) doelstellingen van de gemeente. Zo ver zijn we nog niet, maar dit is wel de richting waar we naar toe willen. Om op deze wijze duidelijk onderbouwd keuzes te kunnen maken.
